Ik probeer niet te ademen. Knijp subtiel mijn neus af en toe even dicht. Adem door mijn mond en hoop zo het luchtje van de buurvrouw die in de wachtkamer naast me plaatsneemt buiten te sluiten.
“HSP ervaren zintuiglijke prikkels intenser.”
Ons tast-, gehoor-, zicht-, smaak- en reukzintuig zijn de bekendste zintuigen. Maar ook kennen we prikkels binnen in ons lijf, denk aan pijn of temperatuurswisselingen, emoties en gedachten die we ervaren.
(Stress)prikkels kunnen verschillende routes afleggen voor een reactie plaatsvindt. Van een snelle reflex zoals opzij springen voor een auto tot een lange route waarbij al denkend en redenerend wordt gedacht en gereageerd. Afhankelijk of een signaal als bedreigend wordt gezien maakt het lichaam de (stress)hormonen aan die tot actie moeten leiden. Wanneer je geconfronteerd wordt met een zogenaamde ‘stressor’ heb je evolutionair gezien maar één doel en dat is overleven. Maar ons lichaam en brein reageert ook wel eens op een stressor alsóf deze levensbedreigend is. Wanneer je hoogsensitief bent ervaar je mogelijk prikkels zoals geur of geluid éxtra intens, waardoor het ook meer stress teweeg kan brengen in jouw systeem. De stressreactie zorgt dan voor extra veel spanning.
HSP ervaren prikkels intenser door de diepgaande verwerking in het brein en de beleving en (stress)reactie op eenvoudige prikkels als geluid, smaak, licht of interne prikkels als fysieke pijn kan dus heftiger zijn. Wanneer veel stressreacties elkaar opvolgen en je herstelt hier niet goed van, kun je chronisch overprikkeld raken wat weer kan leiden tot o.a. overspannenheid of burnout.
En dat wil je voorkomen!
“Voor HSP is het belangrijk om prikkelrijke momenten af te wisselen met rustmomenten.”
Zowel prikkels van binnen (pijn, emoties, fysieke sensaties, gedachten) als prikkels die van buiten komen (fel licht, geluiden, geuren, smaken, tast) moeten verwerkt worden.
“Het hoogsensitieve brein heeft vaak meer tijd en nodig voor de prikkelverwerking en herstel.”
Het begint natuurlijk bij het opmerken van signalen. Het herkennen van je eigen triggers van een overprikkelingsreactie. Dit is heel persoonlijk en afhankelijk van het moment. Het kan zijn dat je een periode gevoeliger bent voor geuren en een ander moment merk je op dat geluiden hard binnenkomen en veel van je vragen. Vervolgens is ook jouw manier van omgaan met de prikkels en signalen van overprikkeling uniek. Tijd dus om op onderzoek uit te gaan! Wanneer jij opmerkt extra gevoelig te reageren op een specifieke prikkel, creëer dan een setting waarin je dát zintuig tot rust kunt laten komen.
Als ik buitenkom adem ik eerst een paar keer frisse lucht in. Thuis laat ik mijn eigen parfum achterwege, ik zet de ramen open en ga even naar een prikkelarme plek.
Pas als ik voel dat mijn systeem weer tot rust is, zijn nieuwe prikkels welkom.
